Uit de kluis: Buurtboek wordt tekenboek
In de rubriek ‘Uit de kluis’ maken medewerkers en inwoners van de gemeente Ede een persoonlijke keuze uit de kluis van het gemeentearchief. In deze aflevering is Wim Hol aan het woord over het buurtboek van Wekerom, De Valk en Eschoten(Verwijst naar een externe website). Hol is de auteur van het boek Sporen van Wekerom. Een buurschap en de buitenwereld(Verwijst naar een externe website).
Voor mijn hoofdstuk in het boek Sporen van Wekerom maakte ik dankbaar gebruik van de gescande en getranscribeerde versie van het ‘Buurtboek van Wekerom, De Valk en Eschoten’ met de vergadernotulen van 1758 tot 1855.
In het buurtboek komen we dicht bij de mensen die met elkaar verantwoordelijk waren voor de gang van zaken in de buurtschap. Ze moesten met elkaar de onderlinge regels vaststellen. Op hetzelfde moment konden ze te maken hebben met land in de vallei dat onder water liep én met stuivend zand bij de engen dat de akkers onvruchtbaar dreigde te maken. Ze hadden de woeste gronden en heidevelden nodig om hun akkers te bemesten en tegelijk snapten ze dat daardoor een steeds groter deel van hun grondbezit – en van de hele Veluwe – werd overgegeven aan de woestheid. Ze durfden het eigenlijk niet aan om de gronden te verdelen en hun oude methode op te geven en toch waren ze de eerste buurtschap in de gemeente Ede die het lef had om het wel te doen.
En daardoor bleef het laatste deel van het buurtboek leeg. ‘Niets meer aan de orde zijnde, wordt de vergadering gesloten’. Het buurtboek belandde in de kast van de schrijver. Totdat zijn zoon het vond. En aan het tekenen sloeg op de witte bladzijden. Notenbalken, draaiende molenwieken, een hertenjacht, spoken en een pijprokende vader op de wc met een riool diep de grond in. Zo creatief als de buren de buurt hadden vormgegeven, zo fantasierijk was de laatste bladzijde van het 100 jaar oude buurtboek.
Eerdere afleveringen van deze rubriek vindt u hier.