Kerncijfers
Periode: 1570 - heden
Plaatsaanduiding: Gemeente Ede
De gemeente Ede bereikte het aantal van honderdduizend inwoners op 23 maart 1996. Dennis Vis, zoon van Christa en Bert Vis, werd op die dag geboren in de Edese wijk Rietkampen.
Wanneer de eerste bewoners zich vestigden in wat we nu de gemeente Ede noemen is onbekend. De geschiedenis gaat terug tot in de Steentijd (30.000 jaar geleden) toen rondtrekkende Neanderthalers ook de Veluwe aandeden. Pas in het jaar 1216 komt de naam Ede voor in officiƫle stukken. De Oude Kerk stamt uit de dertiende eeuw; de buurtschappen ontstonden in diezelfde tijd, maar hoeveel inwoners de gemeente Ede toen telde is onduidelijk.
Ede in 1570
In het jaar 1570 zond pastoor Johan Arntsz een memorie aan het Hof van Gelderland, ten behoeve van de Landvoogdes, plaatsvervangster van Koning Philips, te Brussel. Hij telde in Maanen 17 huizen, in Veldhuizen 26, in Ede-dorp 31 en in Doesburg 21 huizen. We mogen aannemen dat deze getallen betrekking hebben op boerderijen of hofsteden en dat de hutten van arbeiders niet meegeteld werden. Als we uitgaan van twee hutten per huis/boerderij, en als we uitgaan van vijf bewoners per woning en per hut, dan komen we op een veertienhonderd inwoners van wat we nu het dorp Ede noemen. De landelijke volkstelling die de Bataafse Republiek in 1795 hield, vermeldde voor Ede (niet uitgesplitst per dorp) in totaal 5166 zielen.
Statistieken
Pas vanaf 1818 worden nauwkeurige volkstellingen gehouden die vele statistische gegevens opleveren. In het depot van het Gemeentearchief van Ede treffen we deze jaarlijks uitgegeven tabellen nog aan. Deze handgeschreven documenten geven ons een inzicht in de bevolkingsaantallen per dorp, maar ook in leeftijdsopbouw, kerkelijke gezindte, aantallen vee, zelfs rijtuigen en nog veel meer. Vanaf 1900 verschijnen deze gegevens in gedrukte vorm en na 1990 in digitale vorm.
Bevolkingsaantallen
Onderstaand worden de aantallen inwoners (tussen haakjes het jaar, steeds per 1 januari), gespecificeerd per dorp, van de laatste bijna tweehonderd jaar stapsgewijs weergegeven:
Ede
1.320 (1818), 1.725 (1830), 1.878 (1840), 2.023 (1850), 2.202 (1860), 3.801 (1870), 4.148 (1880), 4.960 (1890), 4.023 (1900), 6.140 (1910), 7.595 (1920), 12.874 (1930), 19.369 (1947), 31.722 (1960), 40.432 (1970), 48.695 (1980), 56.070 (1990), 63.494 (2000), 68.394 (2011).
Bennekom
1.064 (1818), 1.240 (1830), 1.320 (1840), 1.416 (1850), 1.515 (1860), 1.547 (1870), 1.671 (1880), 2.114 (1890), 2.226 (1900), 2.741 (1910), 3.062 (1920), 4.125 (1930), 6.056 (1947), 9.048 (1960), 11.409 (1970), 13.199 (1980), 14.272 (1990), 14.188 (2000), 14.778 (2011).
Lunteren
1.280 (1818), 1.683 (1830), 1.972 (1840), 1.966 (1850), 2.254 (1860), 2.197 (1870), 2.404 (1880), 2.618 (1890), 3.026 (1900), 3.726 (1910), 4.484 (1920), 5.280 (1930), 6.642 (1947), 8.223 (1960), 10.711 (1970), 10.736 (1980), 11.956 (1990), 12.184 (2000), 12.658 (2011).
Ederveen
267 (1818), 374 (1830), 430 (1840), 513 (1850), 639 (1860), ** (1870), ** (1880), ** (1890), 1.134 (1900), 1.223 (1910), 1.432 (1920), 1.649 (1930), 2.379 (1947), 2.632 (1960), 2.312 (1970), 2.613 (1980), 2.796 (1990), 3.112 (2000), 3.426 (2011).
De Klomp
* (1818), * (1830), * (1840), * (1850), * (1860), ** (1870), ** (1880), ** (1890), * (1900), * (1910), * (1920), * (1930), * (1947), * (1960), 447 (1970), 486 (1980), 493 (1990), 498 (2000), 491 (2011).
Harskamp
176 (1818), 252 (1830), 252 (1840), 278 (1850), 487 (1860), *** (1870), *** (1880), *** (1890), 650 (1900), 714 (1910), 912 (1920), 1.139 (1930), *** (1947), *** (1960), 2.780 (1970), 2.756 (1980), 3.014 (1990), 3.421 (2000), 3569 (2011).
Wekerom
202 (1818), 256 (1830), 275 (1840), 323 (1850), 357 (1860), ** (1870), ** (1880), ** (1890), 482 (1900), 526 (1910), 637 (1920), 722 (1930), *** (1947), *** (1960), 1.641 (1970), 2.404 (1980), 2.461 (1990), 2.472 (2000), 2.449 (2011).
Otterlo
450 (1818), 595 (1830), 654 (1840), 779 (1850), 622 (1860), 1.125 (1870), 1.101 (1880), 1.222 (1890), 813 (1900), 882 (1910), 904 (1920), 1.055 (1930), 3.742 (1947), 4.731 (1960), 1.959 (1970), 1.968 (1980), 2.159 (1990), 2.333 (2000), 2.521 (2011).
Gelders Veenendaal
1.023 (1818), 1.576 (1830), 1.723 (1840), 1.669 (1850), 1.832 (1860), 1.854 (1870), 2.041 (1880), 2.195 (1890), 2.841 (1900), 3.198 (1910), 3.239 (1920), 3.844 (1930), 4.430 (1947), **** (1960).
Totaal
5.782 (1818), 7.701 (1830), 8.404 (1840), 8.967 (1850), 9.908 (1860), 10.525 (1870), 11.365 (1880), 13.109 (1890), 15.195 (1900), 19.150 (1910), 22.265 (1920), 30.688 (1930), 42.618 (1947), 56.356 (1960), 71.691 (1970), 82.857 (1980), 93.221 (1990), 101.702 (2000), 108.286 (2011)
Verklaring dorpen
- Ede: dorp incl. de buurten Veldhuizen, Maanen en Doesburg
- Bennekom: dorp incl. de buurten, zoals de Kraats
- Lunteren: dorp incl. o.a. De Valk, Meulunteren, De Fliert en Over/Nederwoud
- Ederveen: deels incl. De Klomp
- Otterlo: dorp incl. o.a. Eschoten, Deelen, Hoog Baarlo en Hoenderloo
verklaring sterretjes
* In aantal Ederveen opgenomen
** In aantal Ede opgenomen
*** In aantal Otterlo opgenomen
**** Per 1.1.1960 overgegaan naar Veenendaal
Actuele kerncijfers
Actuele kerncijfers vindt u op "Ede in Cijfers".
Bronnen
Literatuur
- Sociografisch Bureau gem. Ede, Ede in cijfers, 19 delen. - Ede, v.a. 1988
- Oud-Ede, Geschiedenis van Ede, deel III. - Ede, 1940
Archieven
- Gemeentebestuur Ede en rechtsvoorgangers, ca. 1650-1948, archiefnummer 1
- Bevolkingsstatistieken, nr. 2044-2059
Documentatie
- Documentatieverzameling Gemeentearchief Ede, archiefnummer 1001
- map 2.7
- Documentatieverzameling G.J. Kesteloo, archiefnummer 1002
- map 75 en 145
- Documentatieverzameling C. Hartgers, archiefnummer 1003
- map 1
Auteur
Henk M. Klaassen, 2011
To the extent possible under law,
the author has waived all copyright and related or neighboring rights to
the text of his Kennisbank-articles.
Bezoek de website van creativecommons.org