Weest in uw vreugdebetoon waardig

Tijdens de Tweede Wereldoorlog vaardigde de gemeente Ede regelmatig ‘bekendmakingen(Verwijst naar een externe website)’ uit. Dat waren aanplakbiljetten waarop nieuwe regels stonden, vaak ondertekend door de burgemeester. Ze gingen bijvoorbeeld over de straffen die stonden op verzet tegen de bezetter of de verplichting tot het verduisteren van alle verlichting ‘s nachts. Maar hier zie je de eerste bekendmaking van na de bevrijding en die heeft een heel andere toon (archief 1006, invnr. 6 (pdf, 173 KB)).

Burgemeesters tijdens de oorlog 

Vanaf 1941 was Theodorus van Dierendonck burgemeester. Geen goed nieuws voor de Edenaren: Van Dierendonck was bijvoorbeeld een fel antisemiet en hij droeg actief bij aan de tewerkstelling van inwoners van de gemeente in Duitsland. Middelberg, die vóór de oorlog burgemeester van Ede was, werd intussen als gijzelaar gevangen gehouden in het Brabantse Haaren en later in Sint-Michielsgestel. 

Vreugde en verdriet 

Maar in april 1945 kwam Middelberg weer terug als burgemeester van Ede. In deze bekendmaking richt hij zich tot de Edenaren en roept hen op tot solidariteit, “waardig vreugdebetoon” en het herdenken van slachtoffers. Dit laat zien hoezeer deze periode een dubbele tijd moet zijn geweest: vreugde om de eigen vrijheid moest zijn plek vinden naast verdriet om gevallen dierbaren. Middelberg voelde dit goed aan en was na de oorlog een gewaardeerd burgemeester. Hij speelde nog een belangrijke rol bij het huldigen van de geallieerde bevrijders en het opzetten van het gemeentebestuur. In 1946 ging hij met pensioen.