80 jaar Ede vrij
‘Onze Bevrijding’!
Bevrijdingseditie verzetskrant De Eendracht
“Dol van vreugde zagen we de eerste tanks als machtige monsters door ons dorp voortrazen… den vijand achterna. O geweldige ogenblikken, hoe zullen wij U beschrijven? Wie peilt hetgeen in die ogenblikken in ons omging, hoe zullen wij de vrijheid met volle teugen indrinken? Alles schijnt ons één geweldige droom, we kunnen ons deze grote verandering niet direct ten volle realiseren!” (archief 1006, invnr. 1130(Verwijst naar een externe website)).
De Eendracht
De Verzetsgroep ‘de Vries’, ook wel De Vrijbuiter genoemd, was een verzetsgroep in Ede en omstreken. De oprichter van deze groep was Evert Jan van Spankeren. Hij gebruikte in de oorlog de schuilnaam de Vries, zodoende is deze groep naar zijn schuilnaam vernoemd.
Door het uitbreken van de spoorwegstaking en na het begin van operatie Market Garden werd het steeds lastiger om informatie landelijk te verspreiden. Vanaf september 1944 gaf als gevolg daarvan de verzetsgroep zelf de illegale krant De Eendracht uit.
De Bevrijdingseditie
Op 17 april 1945, na de bevrijding van Ede, kwam de bevrijdingseditie (jpg, 3 MB) van De Eendracht. Hierin werd het verloop van de bevrijding besproken, zo werd ingegaan op de gevechten die hadden plaatsgevonden in het dorp. Daarnaast werd er stilgestaan bij de mensen die vermist of gesneuveld gedurende de oorlog: “Op den middag van dezen onvergetelijken 17en April brak het moment aan waarop we het juk van slavernij konden afschudden en de vurig verbeide bevrijding mochten begroeten.”
Vrijheid, Waarheid en Recht
Met die woorden sluit de krant de bevrijdingseditie af. “We zullen arm zijn, maar VRIJ. Mogen de tijden die achter ons liggen deze vrucht afwerpen; die VRIJHEID als een gulden kleinood en parel van onschatbare waarde ten volle te waarderen; de WAARHEID zonder aanzien des persoons te belijden en het RECHT te handhaven door dik en dun!”.
Eerdere afleveringen: